YEŞİL PAZARLAMA

Yeşil Pazarlama Kavramı

Amerikan Pazarlama Derneğinin (AMA) 1975 yılında düzenlemiş olduğu "Ekolojik Pazarlama" konulu seminer de ortaya çıkan Yeşil pazarlama kavramı; ekolojik pazarlama, çevresel pazarlama, sürdürülebilir pazarlama gibi farklı isimlerle de adlandırılarak karşımıza çıkmıştır. 1990'lı yıllardan itibaren çevre konuları son derece önem kazanmış ve tüketicilerin ilgi odağı olmuştur. Küresel ısınma, iklim değişikliği, enerji tüketimi, insanların doğaya olan bilinci yeşil pazarlamanın önemini arttırmıştır. Tüketicilerin, ürünlerin üretim aşamasından, paketlenmeye kadar ki süreçlerini çevre dostu bir bilinçle incelediği ve bunun sonucunda satın alma davranışlarında birtakım değişikliklere gittiği görülmüştür. Tabi ki bu durum tüketim alışkanlıklarımızı değiştirmiş olup, şirketlerin de çevresel konulara önem vermesine yol açmıştır. Buna göre yeşil pazarlama anlayışını benimseyen şirketler ürün ve hizmetlerini, fiyatlarını, dağıtım ve tutundurma çabalarını yeşil pazarlama anlayışına göre uygulamıştır.

Yeşil Pazarlamanın Tanımı?

Yeşil pazarlama, toplumun ihtiyaç ve isteklerini karşılayan ürün ve hizmetlerin, dönüştürülebilir, sürdürülebilir ve her türlü doğa ve çevre dostu faaliyetlerin tümü olarak tanımlanabilir.

Diğer bir tanım ise; tüketici istek ve ihtiyaçlarını gidermek amacıyla yapılan pazarlama faaliyetlerin de ürünlerin kalitesini arttırmak ve geliştirmek, çevre üzerinde faydalı olmak, aksi taktir de ise çevre üzerinde oluşturduğu olumsuz etkileri minimuma indirecek faaliyetler topluluğudur.

En basit tanımı ile yeşil pazarlama; çevreye zarar vermeyen ürün ve hizmetlerin geliştirilmesi, fiyatlandırılması, dağıtılması ve tutundurulması olarak ifade edilebilir.

Bunun dışında işletmelerin, yöneticilerin ve pazarlama uzmanlarının yeşil pazarlama anlayışın da başarılı olabilmeleri için tüm pazarlama bileşnlerin de yeşil pazarlama anlayışını benimsemeleri ve bu çerçeve de gerekli düzenlemeleri yapması gerekmektedir.

Yeşil Pazarlamanın Amacı Nedir?

-Doğal kaynakların bilinçsiz kullanımını önlemek ve sınırlı doğal kaynakları en iyi şekilde kullanmak

-Doğal dengeyi korumak

-Sanayileşmenin yarattığı çevre kirliliğini önlemek

-Enerji tüketimini en aza indirmek

-Geri dönüşüm bilincini oluşturmak

-Çevre dostu ürünlerin kullanımına teşvik etmek

Yeşil Pazarlamanın Faydaları Nelerdir?

-Yeşil pazarlamayı uygulayan firmalar rakiplerinin önüne geçerek avantaj sağlamışlardır.

-Firmaların yeşil pazarlama anlayışı ile çevre duyarlılığı artmış, sosyal sorumluluk haline gelmiş ve imajlarını olumlu etkileyerek amaçlarına ulaşma da bir aracı olarak görmüşlerdir.

-Doğaya karşı sorumluluk hissi artarak çevre dostu ürünler tercih edilmeye başlanmıştır.

-Ambalajlamayı en aza indirme, hammade ve diğer malzemelerin de azaltılmasıyla maliyet açısından tasarruf sağlanmıştır.

-Devlet ve sivil toplum kuruluşlarının doğa dostu olma konusunda destek ve teşviğinden yararlanmışlardır.

Yeşil Pazarlamanın 4S Formülü Nedir?

Tatmin (Satisfaction) : Tüketicilerin ihtiyaçlarının ve isteklerinin tatmini

Sürdürülebilirlik (Sustainability) : Ürün ve enerji kaynaklarının devamlılığının sağlanması

Sosyal Kabul (Social Acceptability) : Ürünün ve işletmenin doğa dostu olduğunun kabul görmesi

Güvenlik (Safety) : Ürünün kişilere ve çevreye zarar vermemesi 

Yukarıda geçen bu kavramlar özellikle son yıllar da birçok firma tarafından kabul gören uluslararası semboller ile yakından ilgilidir. Örnek olarak CE sembolü verilebilir. CE sembolü; ürünün güvenli, sağlıklı, çevre dostu ve tüketiciyi koruduğunu gösteren tanımlayıcı bir semboldür. Yeşil pazarlama bileşenleri olarak yesil etikete örnek olarak verilebilir.

Yeşil Pazarlama Bileşenleri Nelerdir?

Yeşil Ürün :Canlıya ve doğaya zarar vermeyen, doğal kaynakları az tüketen, geri dönüştürülebilen ve korunabilen ürün olarak tanımlanmaktadır. Örnek olarak çocuklara zarar vermeyen oyuncakların üretilmesi verilebilir.

Yeşil Fiyatlandırma : Doğa dostu ürünlerin üretilmesi maliyetleri arttırmakla birlikte genel de yüksek fiyatlandırma yapılır. ( Burada kullanılan fiyatlandırma stratejisi çok öenmlidir. Pazarda fiyat analizi yapılarak hareket edilebilir. Düşük fiyatlarla ürün satışa sunulursa, fiyatın düşük olması satın almaya teşvik edebilir. Fiyatın pazardaki firmalarla aynı oranlarda tutulması rekabet ortamı oluşturacaktır. Fiyatın yüksek tutulmasın da ise pazarlama stratejisi olarak ürünün farklılaştırılmasına gidilmeli, değer kavramı ön plana çıkarak pazarlaması yapılmalıdır.)

Yeşil Dağıtım : Ürün dağıtımının daha az yakıt harcanarak yapılması, satış noktalarının müşterilerin daha az zaman ve yakıt harcayacağı şekilde konumlandırılması sayılabilir. Yeşil dağıtıma en uygun örnek internet verilebilir.

Yeşil Tutundurma : İşletmelerin yeşil pazarlamayla alakalı söylemleri ve uygulamalarının tutarlı ve doğru olmasıdır. Örnek olarak mağazalarda bulunan teşhir ürünlerinin geri dönüştürülebilir ve doğaya zarar vermemesi verilebilir.

Yeşil Paketleme : Ürünlerin paketlenmesi ve ambalajlanmasın da kullanılan malzemelerin ham madde olarak kıt ve azalmakta olan bir doğal kaynaktan kullanılıp kullanılmadığı, doğaya zarar vermemesi ve geri dönüştürebilir olmasını ifade eder. 

Yeşil Pazarlama Örnekleri Nelerdir?

İKEA : Yeniden kullanılabilen dönüştürülebilir poşet kullanımına başlamıştır.

MERCEDES BENZ : Karbon salınımını azaltmak için müşterilerine eğitimler vermeye başlamıştır.

CARLSBERG : Yenilenebilir bira şişeleri kullanımına başlamıştır.

LACOSTE : Timsah logosu yerine nesli tükenen canlılardan oluşan logolar kullanmayı tercih etmiştir.

XEROX : 1.2 milyon evi bir yıl aydınlatmaya yetecek, 1.5 milyon megawat saatlik enerji tasarrufu yaptığını belirmiştir.

VİTRA : Ürettiği bataryaların %80'lere varan su ve enerji tasarrufu yaptığını açıklamıştır.